ویولن
در تاریخ بشر، موسیقی همواره در کنار مردم بوده و به عنوان یکی از محبوب ترین هنرها شمرده میشود. به دنباله ی این محبوبیّت و علاقه ی مردم به موسیقی، تمایل آنها برای یادگیری این هنر افزایش یافت و مردم مشغول به یادگیری ساز و آواز شدند. یکی از سازهایی که در جهان شناخته شده است و طرفداران زیادی نیز دارد، ساز ” ویولُن ” میباشد.
ساز ویولن جزء سازهای زهی به شمار میرود و برای نواختن این ساز از وسیله ای به نام ” آرشه ” کمک گرفته میشود. در ادامه ی این مقاله قصد داریم به طور کامل و جامع در رابطه با تاریخچه، ساختار، نواختن، نحوه نگهداری، نوازندگان مشهور و برندهای محبوب این ساز صحبت خواهیم کرد و همچنین نکاتی را خواهیم گفت که در خرید ساز ویولن به شما کمک زیادی کرده و باعث میشود شما بهترین خرید را داشته باشید
تاریخچه ویولن
در سال های بسیار دور و در قرن ۹ میلادی، سازی ابداع شد که به گفته ی برخی ها، این ساز برگرفته و الگو گرفته شده از ساز عربی رُباب بوده که در آن زمان به اروپا آمده بود. این ساز توسط یک فرد ایتالیایی به نام ” گاسپارو دا سالو ” ساخته شده و به جهان معرفی شده است. ساز ویولن برای اولّین بار توسط علینقی وزیری واردِ ایران شد و با استقبال فراوانی از سوی مردم ایران مواجه گردید.
ویولن های اولیّه نسبت به ویولن های امروزی شکل و شمایل متفاوت تری را داشتند به طوری که نوع این ساز حاوی ۳ سیم و چندین سوراخ بر روی بدنه ی خود بود؛ تقریباً مانند سه تار های اولیّه. امّا با مرور زمان و توسط موزیسین های مختلف، ساختار این ساز دچار تغییرات گوناگونی شده و تبدیل به سازی شده است که امروزه در جهان مطرح است.
همچنین گفتنی است که نوع اولیه ی این ساز با نام “ویولا دا گامبا ” شهرت داشت و سپس سازهای ویولنسل و ویولا و پس از آن ساز ویولن با الگوگیری از ویولاداگامبا ساخته شده اند.
ساختار ویولن
همانطور که گفته شد، ساز ویولن جزء دسته ی سازهای زهی به شمار رفته و برای نواختن آن، از وسیله ی به نام آرشه که به آن ” وَتَر ” نیز میگویند، استفاده میشود. این ساز از نظر ساختاری، دارای اجزای گوناگون و مختلفی میباشد و نسبت به سازهایی مانند سه تار و گیتار، ساختار پیچیده تری را دارا است.
اجزای تشکیل دهنده ی ساز ویولن عبارتند از ” حلزونی، گوشی ها، سیم ها، گریف، صفحه رویی و یا بدنه، سوراخ های f، خَرَک، پیچ تنظیم کوک، چانه گیر، سیم گیر و آرشه “.
نواختن ویولن
نواختن ساز ویولن به این شکل است که نوازنده به صورت ایستاده و یا روی یک صندلی به صورت کاملاٌ صاف نشسته و ساز را روی کتف خود قرار میدهد به طوری که چانه گیر ساز، دقیقاً زیر چانه ی نوازنده قرار بگیرد. در صورتی که راست دست هستید، ساز روی کتف چپ شما و در صورتی که چپ دست میباشید، ساز روی کتف راست شما قرار خواهد گرفت.
نوازنده ی این ساز با کشیدن آرشه روی سیم ها، ساز را به صدا در میاورد. روش کشیدن آرشه روی سیم ها باید به گونه ای باشد که طول آرشه با خرک ساز موازی باشد. ساز ویولن مانند ساز گیتار و یا تار جای مشخصی برای نُت ها روی دسته ی خود ندارد و نوازنده این ساز باید با شناخت جای تقریبی هر نُت روی دسته و همینطور به کمک گوش خود، جای درست هر نُت روی دسته ی ساز را پیدا کرده و انگشتان خود، آن نُت را گرفته و با کشیدن آرشه، نُت مورد نظر را به صدا دربیاورد.
نگهداری از ویولن
ساز ویولن نیز مانند تمامی سازهای جهان نیاز به مراقبت و نگهداری مداوم دارند و در صورت مراقبت نکردن از آنها، ساز به مرور و در طول زمان کیفیت اولیه ی خود را از دست خواهد داد. در ادامه به نکاتی اشاره شده است که در صورت رعایت مداوم آنها، کیفیت ساز شما نیز حفظ خواهد شد.
- اکثر سازهای ایرانی و غربی به رطوبت شدید حساسیّت دارند و ساز ویولن نیز از این قاعده مستثنی نیست. در نتیجه حتی المقدور سازتان را از رطوبت شدید دور نگه دارید.
- جعبه ی ساز نیز بسیار مهم است که از ساخت محکم و کیفیت مطلوبی برخوردار باشد که اگر در ماشین یا جای مانند آن بود و تکان خورد، به ساز آسیبی نرسد.
- مراقب بدنه ی سازتان باشید که دچار شکستگی، خط و خش و از مهم تر دچار تَرَک خوردگی نشود.
- همواره و به صورت هفتگی ساز خود را تمیز کرده و با دستمال خشک، گرد و خاک ساز را بگیرید.
- به طور میانگین هر ۶ ماه یکبار ساز خود را رگلاژ کنید.
- بهتر است پس از تمرین، ساز را درون جعبه اش قرار دهید.
نکات پایانی
- برندهای متنوعی از ساز ویولن در بازار ایران وجود دارد که در بین آنها، هم برندهای خارجی وجود دارد و هم برندهای تولیدی ایرانی. از محبوب ترین و پرفروش ترین برندهای ساز ویولن در ایران، میتوان به برند چینی ” TF ” اشاره کرد که با توجه به قیمت مناسب و کیفیت قابل توجه آن، مورد توجه اهالی موسیقی قرار گرفته است.
- از نوازندگان مشهور این ساز میتوان به آنتونیو والیدی و آندره ریو اشاره کرد و در ایران نیز ابوالحسن صبا، همایون خرّم، اردشیر کامکار، سینا جهان آبادی و مهیار فیروزبخت از نوازندگان پرآوازه ی ساز ویولن میباشند.
- در صورتی که قصد یادگیری این ساز را دارا میباشید، قدم اول خرید یک ساز است. طبیعی است که در ابتدا آشنایی زیادی با ساختار این ساز نداشته و در تشخیص ساز خوب ناآگاه باشید. در مقاله ی راهنمای خرید ساز ویولن به طور کامل و جامع صحبت شده که با رعایت این نکات، میتوانید خرید مطمئنی را تجربه نمایید.
زندگی بدون موسیقی اشتباهی بیش نیست.