دیوان از جمله سازهای مضرابی است. این ساز یک ساز ترکی است که غیر از ترکیه در مناطق مختلف آذربایجان و کردستان عراق و ترکیه استفاده میشود و انواع خاصی از آن در مناطق مختلف ترکیه وجود دارد.دیوان که سایز بزرگتر باغلاما است با ساز قوپوز آذربایجان همزاد می باشد.تاریخچه استفاده از این دو ساز حداقل به قرون شانزدهم میلادی(دهم ه.ق) در منابع ترکی بازمی گردد.این ساز از چند سال پیش مورد استقبال اقوام کرد و عرب و ایرانی قرار گرفته است.و گر نه در منابع مکتوب هیچکدام از اقوام مذکور به سازی تحت عنوان باغلاما یا دیوان برنمی‌خوریم.
این ساز در اندازه‌های مختلف ساخته میشود که سایز کوچک آنرا (جرا) سایز متوسط آنرا {دسته کوتاه ) و سایز بزرگ آن را باغلامای دسته بلند (دیوان) است (در ایران بین دسته بلند و دبوان فرقی قایل نیستند ولی پرده‌های دیوان کمی بلندتر است و کاسه ای بزرگتر دارد) که کاسه‌ای بسیار بزرگتر از سه‌تار دارد. این ساز شامل ۷ سیم در ۳ ردیف میباشد.همچنین دارای ۲۳ پرده یا ری میباشد.البته ساز دیوان اصلی دارای 9 سیم میباشد یعنی هر ردیف دارای 3 سیم میباشد و بوسیله ی مضراب پلاستیکی کوچکی نواخته میشود.در میان ترکان سازی بزرگتر از دیوان وجود دارد که به آن ساز میدان میگویند.کاسه دیوان چون بسیار بزرگ است نمی توان آن را به صورت یک تکه ساخت و کاسه آن را به صورت پروانه ای یعنی چسباندن تکه‌های هلالی شکل چوب خم شده می سازند.چوب آن معمولاً از جنس توت سیاه یا گردو یا سرخ دار و یا گلابی و غیره ساخته می شود.
